Naar hoofdinhoud

Architectuurstudio Robert Boxem          &          Ellen Vossebeld

www.robertboxem.nl                                         www.ellenvossebeld.nl

 

LEVEN OP KLEINE VOETAFDRUK

De woning is ontworpen voor het ‘Wilde Wonen’ in de nieuwbouwwijk de Bornsche Maten. Er is bewust gekozen voor kavel 20 vanwege de gunstige ligging ten opzichte van de zon. Het kavel is in de lengte in oost-west georiënteerd. Dit geeft veel mogelijkheden voor een groot zuidgericht dak met zonnepanelen.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Een groot zuidgericht dak is het vertrekpunt geweest voor het ontwerp. Door dit dak volledig te voorzien van zonnepanelen wordt het mogelijk, om binnen een termijn van 25 jaar, de energie benodigd voor de bouw van het huis ook weer op te wekken. Daarnaast wordt ook in de ‘dagelijkse’ energiebehoefte voorzien. Dankzij de zonnepanelen is een woning met een minimale ecologische voetafdruk gecreëerd.

 

Voor de zonnepanelen is een nieuw systeem gebruikt dat is ontwikkeld door Droste Kleinbouw BV. uit Hengelo. In dit systeem liggen de zonnepanelen niet, zoals te doen gebruikelijk, op de dakbedekking, maar wordt de dakdichting door de zonnepanelen zelf verzorgd. De panelen vervangen derhalve de dakpannen. Naast de kostenbesparing voor dakbedekking geeft dit vooral ook een fraaier architectonisch beeld. Het dak is dus een groot vlak van alleen zonnepanelen en niet een normaal dak met her en der panelen daar boven op.

 

Naast de energieopwekking van de zonnepanelen zorgt het dak doormiddel van zijn grote overstekken aan de zuidzijde ook voor energiebesparing. In de winter schijnt de zon onder de overstekken door, de woonruimte in. In de zomer schijnt de zon juist niet binnen. Dit zorgt voor een behaaglijk binnenklimaat en aanzienlijke besparing van energie voor verwarming in de winter en van energie voor koeling in de zomer.

 

Alleen dakoverstekken aan de zuidzijde zijn natuurlijk niet genoeg om een behaaglijk binnenklimaat te creëren. Er zijn 40 cm dikke, goed geisoleerde, muren toegepast. De ‘formele’ gevels aan de noord- en oostzijde zijn bijna geheel gesloten. De ‘informele’  gevels aan zuid- en westzijde zijn voorzien van meer gevelopeningen, die gericht zijn op de tuin.

 

De constructie is vervaardigd uit prefab elementen van kruislaaghout. Deze elementen worden gemaakt uit kunstmatig gedroogde, kruislings verlijmde lagen van vurenhout. Door het verlijmen onder hoge persdruk kunnen de elementen grote krachten opnemen en wordt het ‘werken’ van het hout tot een minimum beperkt.

 

Omdat de leverancier een prefab bouwpakket aflevert, kan het casco binnen een week gemonteerd worden. Daarna kan meteen worden begonnen met de buitenschil en de afbouw. Naast de verkorte bouwtijd heeft een massief houten casco meer voordelen:

 

De constructieve elementen zijn toepasbaar als vloer, wand en dak. Daarnaast is afwerking aan de binnenzijde niet noodzakelijk. De elementen zijn dampopen, waardoor er een aangenaam binnenklimaat ontstaat. Omdat de productie van hout onderdeel is van de zogenaamde korte koolstof cyclus levert deze constructiemethode vrijwel geen ecologische voetafdruk op.

 

Voor de isolatie is ook een materiaal gekozen dat deel uit maakt van deze cyclus. Vlasisolatie is een natuurlijk materiaal dat een groot warmteaccumulerend vermogen heeft.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

De buitenzijde is bekleed met gevelelementen van Ceranex. Dit zijn nieuwe gevelelementen (planken en leien) vervaardigd uit 100% natuurlijk materiaal.

 

Uit de vezelfractie van de aubergine plant en een geopolymeer is een product gemaakt dat volledig recyclebaar, weerbestendig, kleurvast en makkelijk te bewerken is. Daarnaast is het erg brandveilig en onderhoudsarm. Dit product is een goed en duurzaam alternatief voor houten gevelbekleding, omdat het niet geschilderd hoeft te worden.

 

De Ceranex gevelelementen zijn in het ontwerp op twee manieren toegepast. Op de gevel en dak aan de noordzijde zijn donker grijze leien toegepast, die samen met de donkere zonnepanelen één schil vormen. De binnenzijde / onderkant van deze schil en overige gevels wordt bekleed met houtkleurige latten van Ceranex.

 

Wat nog meer opvalt in de doorsnede is de knik die in het dak zit. De knik zorgt voor een sterke en herkenbare vorm en verwijst naar de knik in het dak die bij veel oude Saksische boerderijen in Twente te vinden is.

 

Door doormiddel van de knik het onderste deel van het dak minder steil te leggen, ontstaat er meer ruimte onder de dakoverstekken.

 

De donkere schil is op de oost- en de westgevels als rand extra dik aangezet, om de herkenbare vorm van het huis nog eens te versterken. Deze dikke rand is een moderne interpretatie van de windveren die een link legt met de historische bebouwing van Twente. Tevens kunnen de latjes op de gevel worden gezien als een hedendaagse versie van de houten geveltoppen. De geabstraheerde vorm, de moderne windveren en houten geveltoppen als verwijzingen naar de Saksische boerderijen zorgen voor een duurzame verankering van de woning in zijn omgeving.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

De keuken neemt een centrale plaats in binnen het huis. De keuken is ontworpen als een plek waar de hele dag wordt geleefd. Er wordt niet alleen gekookt en gegeten, maar ook huiswerk maken, werken, spelletjes spelen, knutselen en andere activiteiten zijn hier mogelijk. Belangrijk hiervoor is de grote tafel die via een een kastenwant uit de keuken voortvloeit. De tafel is gemaakt van het zelfde massieve hout als de constructie. Vanuit de keuken is er zicht op de tuin door een groot vast raamkader.

 

De zithoek is geplaatst aan het grote overdekte terras. Grote openslaande deuren zorgen hier voor veel licht en het gevoel dat de ruimte doorloopt naar buiten toe. De ramen worden voorzien van kunststof kozijnen met 3-dubbel HR++ glas. Deze zijn naar onderhoud toe het type kozijn met de kleinste voetafdruk.

 

Achter de bank is een hoger geplaatst horizontaal raam dat zorgt voor een gevoel van beschutting. Toch komt er hierdoor nog wel veel licht binnen. De vloer van op de begane grond is van gepolijste beton, voorzien van vloerverwarming.

 

Aan de andere zijde van de hal zijn een kantoor, een toilet en een bijkeuken voorzien. Deze ruimtes zijn eventueel in toekomst samen te voegen tot een slaapkamer en badkamer op de begane grond.

 

De verdieping is opgebouwd langs een derde as. Deze as loopt langs de noordelijke gevel en ontsluit een ouderslaapkamer, twee kinderkamers en een balkon. Ook de badkamer en een apart toilet liggen aan deze as.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Er is gekozen voor een brine-water warmtepomp in combinatie met een ruim bemeten vloerverwarming, omdat dit de hoogste arbeidsfactor levert (COP 4,5). Als bèta factor (vollasttijd) is gekozen 0,9. Gebruikelijk is 0,8. De warmtepomp wordt hierdoor iets groter cq duurder, maar er is minder elektriciteit nodig voor het elektrisch bijverwarmen. Bij de huidige lage langetermijn rentestand is dat goed terug te verdienen.

 

Het betekent dat de warmtepomp in 98% van de warmtebehoefte voorziet, en de elektrische bijverwarming 2%. De warmtepomp maakt daarmee 1800 vollasturen.

 

Al het regenwater dat op het dak valt wordt opgevangen in een regenwaterput. Dit water wordt hergebruikt voor het spoelen van het toilet, voor de wasmachine en voor de buitenkraan. De aansluitingen hiervoor zitten allen in of rondom de bijkeuken, zodat dit extra leidingnet compact gehouden wordt. Het hergebruik van regenwater bespaart niet alleen schoon drinkwater, ook het  rioleringsnet wordt ontlast omdat het minder regenwater hoeft af te voeren.

 

 

Mobiliteit

De bewoners van dit huis zullen hoogstwaarschijnlijk gebruik maken van elektrische $etsen en een eigen elektrische auto, die wordt aangedreven op energie opgewekt door de zonnepanelen. Naast de elektrische auto die zij zelf in eigendom hebben, willen we een voorstel doen voor een particuliere elektrische ‘deel’auto voor de buurt. Veel huishoudens hebben tegenwoordig twee auto’s. De tweede auto staat echter te veel stil. De mogelijkheid om met de buurt (de 15-20 kavels in dit deel van de Bornsche Maten) een elektrische ‘deel’auto te gebruiken, misstaat niet in een duurzame wijk. Deze auto wordt ook aangedreven door eigen energie. Daarnaast heeft het gezamenlijk gebruik van één gemeenschappelijke tweede auto een grote positieve invloed op de ecologische voetafdruk van deze wijk.

 

Een schatting van de bouwkosten incl. 112 zonnepanelen, incl. warmtepomp, incl. bron, incl. boiler warmwater echter exclusief de kavel komt op € 236.500 excl. BTW